O programie „Czyste powietrze” i innych sprawach – spotkanie z Henrykiem Kowalczykiem, ministrem środowiska
Nie było polityki, była interesująca rozmowa na temat programu „Czyste powietrze”, który przewiduje udzielanie dotacji na wymianę starych pieców, termomodernizację domów, montaż pomp ciepła. W trakcie spotkania jego uczestnicy poruszyli także temat funkcjonowania służby zdrowia i paraliżu autobusowej komunikacji.
Spotkanie z ministrem Kowalczykiem odbyło się w poniedziałek 18 lutego w Miejskim Domu Kultury w Makowie Maz. Dopisała frekwencja.
Zaczęło się tradycyjnie od powitania gości
– Zawsze miło witamy naszych gości i zawsze są to miłe chwile, bo potem w elementach związanych z naszymi inwestycjami możemy liczyć na wsparcie i pomoc – powiedział burmistrz Tadeusz Ciak. – Dziękuję panu ministrowi za pomoc przy ubieganiu się o tzw. schetynówkę, drogę, która jest związana z naszą małą obwodniczką. Mamy nadzieję, że ta droga będzie w tym roku realizowana. Jest to inwestycja za prawie 7 mln złotych, dlatego jesteśmy naprawdę wdzięczni za tę pomoc. Mówi się, że najlepiej się prosi jak się dziękuję, dlatego ja dziękuję ale i też o to proszę. Dziękuję również za to, że znalazł Pan chwilę czasu aby nas odwiedzić.
Później przemówił minister Henryk Kowalczyk
Nawiązał do słów burmistrza i zażartował: – dziękuję bardzo, a myślałem, że zaproszenie było bezinteresowne.
Po tym żartobliwym wstępie minister Kowalczyk zaprezentował rządowy program „Czyste powietrze”.
– Szanowni Państwo, dzisiaj odwiedzam powiat Maków Mazowiecki i głównym celem mojej wizyty jest kolejna zachęta, promocja programu Czyste Powietrze. Mimo, że wniosków dość dużo spływa w kraju, ale to nie jest jeszcze ta ilość, która nas satysfakcjonuje i zadowala. Program Czyste Powietrze wprawdzie przewidziany jest na 10 lat, ale nie ma co czekać 10 lat, można złożyć wniosek teraz. Ten program ma niezwykle ważne znaczenie. Ze względu na nasze zdrowie,
W Polsce z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera przedwcześnie 45 tys. ludzi rocznie. Co dziesiąty Polak umiera przedwcześnie z powodu chorób wywołanych zanieczyszczeniem powietrza. Jest to problem bardzo poważny i dotychczas niedoceniany.
Wiadomo skąd bierze się to zanieczyszczone powietrze, czyli te pyły zawieszone w powietrzu. Tu, w takich środowiskach jak tu, podstawowym źródłem emisji są domy jednorodzinne. Czyli to, co palimy w piecach starego typu, kopciuchach. Spalając węgiel słabej jakości i nie tylko węgiel, często co się da palimy i emitujemy trujące związki do atmosfery. Później to wdychamy my, wdychają nasi sąsiedzi. Trujemy siebie i sąsiadów. I co jest niezwykle ważne, to zacząć myśleć o swoim zdrowiu.
Program Czyste Powietrze nie jest tylko i wyłącznie programem, który ma wskazywać i pomagać w wymianie pieców, bo to za mało, chcemy też aby ten program pozwolił na oszczędności w kieszeni właściciela domu. Ta oszczędność może pojawić się stąd, że ocieplimy porządnie dom i nie będziemy zużywać tyle energii na jego ogrzanie.
Szczególnie jest to ważne dla właścicieli domów, które były budowane w latach 60, 70. Wtedy nie myślano o jakimkolwiek ocieplaniu. Po takiej termo modernizacji możemy nawet zaoszczędzić energię na poziomie do 60 %. Dlatego ten program jest programem kompleksowym. A więc i wiele droższym niż normalnie.
W skali kraju chcemy na to wydać około 100 mld złotych.
Dla indywidualnego właściciela domu kwota do wydania to jest maksymalnie 53 tys. złotych. Do tej kwoty jest zastosowana dotacja od 90 do 30 % w zależności od tego jak jesteśmy zamożni. Dla najuboższych 90 %, dla najbogatszych 30 %. Co 200 złotych w dochodach na osobę to 10 % maleje dotacja. Jeśli kogoś nie stać na te 30, 40 % swojego udziału, to na ten swój udział proponujemy pożyczki. Bardzo tanie. Wobec tego nie ma co czekać i mówić, że jak uzbieram swój udział, bo teraz mnie nie stać. Nie ma powodu, żeby mówić, że nie stać mnie teraz.
Bo można dostać dotację i tanią pożyczkę. Pożyczkę można spłacać chociażby z zaoszczędzonych pieniędzy na ogrzewanie. I od tego czasu nie trujemy ani siebie ani sąsiadów. Po wszystkie szczegóły można zajrzeć na stronę Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Tam jest podany szczegółowy program i wniosek do wypełnienia.
Drugim temat jaki chciałbym podjąć to jest gospodarka odpadami.
Ceny za zbiórkę odpadów mocno zaczynają rosnąć, samorządy robią przetargi ale firmy proponują ceny coraz to wyższe. Jaka jest przyczyna? Taka, że przez ostatnich kilka lat porobiło się wiele monopoli, a jak jest monopolista na rynku to wiadomo, że cena idzie w górę. To najbardziej widać w Regionalnych Instalacjach Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Regionalizacja, czyli przypisanie do danego RIPOK – u. W prywatnych RIPOK ach ceny często tracą umiar.
Od grudnia 2017 do stycznia 2019 roku, czyli przez 14 miesięcy, niektóre RIPOK zażyczyły sobie wzrostu cen o ponad 200 %. Tak to wygląda. Dlatego wspólnie z samorządami pracujemy nad zmianą tego systemu, aby uwolnić ten rynek. Aby te monopole zostały rozbite.
Wielkim problemem przy gospodarce odpadami jest nauczenie społeczności przede wszystkim selektywnej zbiórki, żeby jak najmniej tych odpadów jechało na składowisko, a jak najwięcej trafiało do recyclingu. Selektywna zbiórka jest promowana, czyli mniejsze opłaty za selektywna zbiórkę, chociażby po to, by samorządy mogły nawet ze sprzedaży tych surowców wtórnych dofinansowywać system zbiórki odpadów. Żeby dla mieszkańców było to znacznie taniej.
Jeśli chodzi o gospodarkę odpadami to przed nami jest jeszcze wiele zadań, tak jak w ubiegłym roku najbardziej pilna sprawą do załatwienia były nielegalne wysypiska, które ze zgodą albo i bez zgód były tworzone i później porzucane. Z tym problemem się uporaliśmy, wzmocniona została Inspekcja Ochrony Środowiska, która pracuje w systemie całodobowym.
Ochrona Środowiska, która jest w interesie nas wszystkich musi być skuteczna i proszę wykorzystywać Inspekcję Ochrony Środowiska, jej możliwości, narzędzia którymi dysponuje aby chronić nasze dobro wspólne. Dziękuję za cierpliwość z jaką Państwo wysłuchali moją wypowiedź.
Trzecim punktem spotkania były pytania i odpowiedzi
Uczestnicy spotkania pytali m.in. o:
- Czy można ubiegać się o dotację na montaż pompy ciepła do ogrzewania domu?
- Czy dotacje przysługują także osobom budującym nowy dom?
- Czy dotację obejmują montaż ogniw fotowoltaicznych?
- Czy wysokość pożyczki uzyskanej w programie „Czyste powietrze” jest stała?
- Na jakie piece można uzyskać dotację przy wymianie starego „kopciucha” na nowy piec?
- Czy dotacja jest opodatkowana?
- Czy rząd może wprowadzić dopłaty dla osób ogrzewających domy olejem opałowym?
Dwa pytania nie dotyczyły resortu ministra.
Jedno dotyczyło funkcjonowania służby zdrowia,
a drugie komunikacji autobusowej. Minister Kowalczyk zobowiązał się przekazać te pytania swoim kolegom z rządu.