Z kart historii Policji Państwowej

Z kart historii Policji Państwowej 

Przedwojenny Maków po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. był siedzibą Komendy Powiatowej Policji Państwowej. Komenda mieściła się w drewnianym budynku stojącym na tyłach starostwa. Obok domu państwa Bronowiczów (przy obecnej ul. 1 Maja) mieścił się miejski areszt. Brama aresztu wychodziła na ul. Brzozową.

 Policja Państwowa powołana została do życia ustawą Sejmu RP z dnia 24 lipca 1919 r. Ustawa wprowadziła jednolity dla całego kraju organ bezpieczeństwa publicznego, likwidując jednocześnie wcześniej działające organizacje: Milicję Ludową i Policję Komunalną. Nowo powstała policja przejęła majątek obu służb, natomiast dawni funkcjonariusze przyjmowani byli do niej dopiero po weryfikacji.

Początkowo policja obejmowała swoim zasięgiem tylko terytorium byłego Królestwa Polskiego. Do roku 1922 istniały odrębne Komendy Policji dla byłej Galicji i Dzielnicy Pruskiej na czele z komendantami policji. Również struktura organizacyjna policji na tych ziemiach wyglądała inaczej niż w dawnym Królestwie. Duże zasługi w procesie jednoczenia organów czuwających nad bezpieczeństwem publicznym położył Stanisław Wojciechowski minister spraw wewnętrznych (później prezydent RP) w rządach Paderewskiego i Skulskiego, który przy opracowywaniu struktury polskiej policji opierał się na wzorcach brytyjskich.

Unifikacja nie oznaczała jednak całkowitej jednolitości. Ze względu na postanowienia konstytucji marcowej, przewidujące autonomię województwa śląskiego, powołano do życia odrębną dla tego województwa służbę odpowiedzialną za bezpieczeństwo. Była to Policja Województwa Śląskiego z Komendą Główną w Katowicach. Nie odbiegała ona od ogólnopolskiej Policji Państwowej, bowiem rozwiązania śląskiej ustawy o policji były wzorowane na ustawie z 24 lipca 1919 r.

Po wybuchu II wojny światowej generalny gubernator dr Hans Frank wydał rozporządzenie o bezpieczeństwie i porządku w Generalnym Gubernatorstwie. Na mocy tego rozporządzeniu wielu byłych funkcjonariuszy Policji Państwowej pod groźbą surowych kar zmuszonych zostało do służby w Policji Polskiej, stanowiącej pomocniczą formację policyjną niemieckich władz okupacyjnych. Była to tzw. granatowa policja.

Na obszarach bezpośrednio włączonych do III Rzeszy i Związku Radzieckiego nie istniały jakiekolwiek polskie formacje policyjne, a dawni funkcjonariusze policji poddawani byli represjom ze strony obu okupantów.

Po zakończeniu II wojny światowej utworzona została Milicja Obywatelska (MO), która oprócz zadań związanych z bezpieczeństwem i zwalczaniem przestępczości używana była w walce z opozycją i manifestacjami, skutkiem czego była negatywnie postrzegana w społeczeństwie (zwłaszcza w latach osiemdziesiątych).

6 kwietnia 1990 r. Sejm przyjął tzw. pakiet ustaw policyjnych, które m.in. zniosły niezbyt lubianą Milicję Obywatelską. Na jej miejsce powołana została policja, nawiązująca tradycjami do swojej przedwojennej poprzedniczki.  Dla upamiętnienia daty przedwojenne ustawy powołującej polską policję, dzień 24 lipca ustanowiony został Świętem Policji.

Przedwojenny Maków po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. był siedzibą Komendy Powiatowej Policji Państwowej. Komenda mieściła się w drewnianym budynku stojącym na tyłach starostwa. Obok domu państwa Bronowiczów (przy obecnej ul. 1 Maja) mieścił się miejski areszt. Brama aresztu wychodziła na ul. Brzozową.

W latach 30. XX w. komendantem powiatowym policji w Makowie był Jan Szyszkiewicz. Funkcję sekretarza pełnił Leonard Szymański. Po wybuchu II wojny w 1939 r. Jan Szyszkiewicz został aresztowany przez Rosjan i uwięziony w Ostaszkowie, a następnie zamordowany w Twerze. Pochowany jest we wsi Miednoje w obwodzie twerskim razem z innym funkcjonariuszami służb mundurowych zamordowanych przez NKWD.

Na zdjęciach:

1. Komisariat policji w Makowie, przy biurku stoi sekretarz Leonard Szymański, 1920 r.
2. Makowska policja przed swoją siedzibą, w środku stoi starosta Edmund Farenholc, 1934 r.

3.