Cenna publikacja Mariusza Celmera
Książka „Władze państwowe wobec Kościoła Rzymskokatolickiego diecezji płockiej w latach 1945-1970”, której autorem jest makowski historyk Mariusz Celmer, została niedawno wydane przez krakowskie wydawnictwo Avalon we współpracy z Muzeum Mazowieckim w Płocku.
Książka Mariusza Celmera ma charakter naukowy – jest to jego rozprawa doktorska, obroniona przez niego w roku 2017 na Wydziale Historycznym Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku w 2017 r. Mimo naukowego charakteru książkę czyta się dobrze, autor wykazuje się nie tylko wiedzą, ale i lekkim piórem.
Autor o pracy nad książką
– Materiał źródłowy do książki zbierałem przez pięć lat. Opracowanie zebranego materiału zajęło mi kolejne dwa lata, w sumie siedem lat pracy nad tematem – opowiada Mariusz Celmer.
– Materiał źródłowy dotyczący działań władz komunistycznych wobec Kościoła Rzymskokatolickiego na terenie diecezji płockiej jest przeogromny. W czasie zbierania materiałów poddałem analizie około 30 tysięcy stron dokumentów – mówi Mariusz Celmer. -Znajdowały się one w dziesięciu zbiorach archiwalnych, zgromadzonych w zasobach Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwów Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i Bydgoszczy, Archiwum Państwowego w Warszawie i jego oddziałów w Milanówku, Mławie i Pułtusku oraz Archiwum Państwowego, Archiwum Diecezjalnego i Archiwum Kurii Diecezjalnej w Płocku.
Ze szczególnym zainteresowaniem Mariusz Celmer przeglądał dokumenty dotyczące duchowieństwa i parafii z powiatu makowskiego i samego Makowa.
– Bardzo interesujące były dla mnie dokumenty dotyczące budowy nowych kościołów w Sypniewie i Szwelicach, na które władze PRL przez wiele lat nie chciały wydać pozwolenia – opowiada historyk. – Nie mniej interesujące są dokumenty dotyczące represji wobec duchowieństwa, współpracy z aparatem bezpieczeństwa, postaw duchowieństwa wobec wydarzeń społeczno-politycznych i wielu innych.
Za jedne z najbardziej interesujących źródeł Mariusz Celmer uważa zbiory dokumentów Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego oraz Służby Bezpieczeństwa. Dotyczą one inwigilacji i zwalczania Kościoła Katolickiego na terenie diecezji płockiej.
– Z tych dokumentów jasno wynika, że celem działania tajnych służb w okresie PRL-u było utrudnianie działalności Kościoła oraz ograniczanie jego wpływu na wiernych. Wobec duchowieństwa oraz wiernych stosowano różne formy represji, szykan i dyskryminacji – konkluduje Mariusz Celmer. – Szykany spotykały nie tylko duchownych, ale również wiernych należących do diecezji płockiej. Wiernym utrudniano udział w uroczystościach religijnych, np. w Milenium Chrztu Polski w 1966 r. (które władze państwowe świętowały jako Tysiąclecie Państwa Polskiego). W roku 1958 represjom zostało poddanych wiele kobiet z terenu diecezji płockiej, które czynnie sprzeciwiały się usuwaniu krzyży ze szkół.
Wydawnictwo o książce Mariusza Celmera
Wydawnictwo Avalon w Krakowie we współpracy z Muzeum Mazowieckim w Płocku wydało książkę dr. Mariusza Celmera „Władze państwowe wobec Kościoła Rzymskokatolickiego diecezji płockiej w latach 1945-1970”. Książka przedstawia działania, mechanizmy i metody jakie zostały zastosowane przez władze komunistyczne w walce z Kościołem katolickim na obszarze diecezji płockiej. W książce znajduje się wiele informacji dotyczących duchowieństwa i parafii z terenu Makowa Mazowieckiego i dekanatu makowskiego. W książce znajdziemy m.in. informacje odnoszące się do problemu budownictwa sakralnego, np. kwestia budowy kościołów w Sypniewie i Szwelicach, na które władze PRL przez wiele lat nie chciały wdać pozwolenia, ale również represji wobec duchowieństwa i wiernych, współpracy duchownych z aparatem bezpieczeństwa, postaw duchowieństwa wobec wydarzeń społeczno-politycznych itp. Link do strony Wydawnictwa Avalon, gdzie znajduje się informacja dotycząca zawartości merytorycznej i spis treści książki (tam książkę można również nabyć):
Książkę można także kupić w wielu księgarniach internetowych np. aros.pl:
https://aros.pl/ksiazka/wladze-panstwowe-wobec-kosciola-rzymsko-katolickiego-diecezji-plockiej
O autorze książki
Mariusz Celmer (ur. w 1977 w Makowie Mazowieckim) – dr nauk humanistycznych, jest absolwentem Instytutu Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie. Pracuje jako nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Curie Skłodowskiej w Makowie Mazowieckim. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół historii Polski w XX wieku: dziejów komunistycznego aparatu represji, historii Kościoła Katolickiego, dziejów Mazowsza. Mariusz Celmer jest autorem kilkunastu artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych, m.in. w „Notatkach Płockich”, „Roczniku Towarzystwa Naukowego Płockiego”, „Studiach Mazowieckich”, „Zeszytach Historycznych WiN-u”. Mariusz Celmer jest także jednym z autorów II tomu monografii Makowa Mazowieckiego.
Zdjęcia: archiwum Mariusza Celmera oraz Wydawnictwo Avalon.