Zima przypomniała sobie o nas w maju
Tym razem nie święty Marcin, a święty Pankracy – pierwszy z zimnych ogrodników – wjechał do Makowa na białym koniu. W nocy i wczesnym rankiem w naszym mieście padał śnieg i mocno wiało.
Załamanie pogody nastąpiło w poniedziałek po południu. W ciągu nocy temperatura spadła z ponad plus 20 stopni do minus 1.
Potwierdziło się ludowe porzekadło: „Pankracy, Serwacy, Bonifacy: źli na ogród chłopacy”.
Mamy nadzieję, że nadejście ogrodników nie poczyniło szkód w Państwach ogródkach i na działkach. Przed nami jeszcze kilka chłodnych dni.
Na zdjęciach i filmikach: Maków Mazowiecki wczesnym rankiem 12 maja 2020 roku.
Zimni ogrodnicy w Wikipedii
Zimni ogrodnicy, zimna Zośka – zjawisko klimatyczne
charakterystyczne dla środkowej Europy, kiedy w połowie maja, po okresie utrzymywania się wyżu barycznego nad Środkową i Wschodnią Europą (w tym nad Polską), następuje zmiana cyrkulacji atmosferycznej i przy słabnącym wyżu zaczyna napływać – wraz z niżem barycznym – zimne powietrze z obszarów polarnych. Analiza danych z lat 1881–1980, przeprowadzona przez Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego, pokazała, że w 95 spośród tych lat zaobserwowano istotne ochłodzenia w okresie 1–25 maja, przy czym aż w dziewięciu latach spadek temperatury z dnia na dzień przekraczał dziesięć stopni Celsjusza. Na podstawie tych danych ustalono, że najwyższe prawdopodobieństwo ochłodzenia występuje między 10. a 17. maja i wynosi aż 34%[1].
Nazwy pochodzą od patronów poszczególnych dni – zimni ogrodnicy to św. Pankracy (wspomnienie 12 maja), św. Serwacy (13 maja) i św. Bonifacy (14 maja), a zimna Zośka – św. Zofia (15 maja). Inny patron tego samego dnia, święty Izydor, również został utrwalony w tradycji ludowej, zyskując miano Oracza.
Według przysłów i obserwacji ludowych ten okres to ostatnie dni wiosennych przymrozków. W tych dniach chłód może się nasilić, lecz po nich nie powinien już zaszkodzić roślinom.
Podobne określenia dla zimnych dni w maju występują również w innych krajach europejskich: Eisheiligen (Niemcy, 11–15 maja), Saints de glace (Francja, 11–13 maja), Ijsheiligen (Holandia 11–15 maja), Trije ledeni možje i Poscana Zofka (Słowenia, 11–15 maja) i in.